دوره 360 درجه آموزش مهارتهای زندگی، یک برنامه پیشگیرانه و ارتقایی سلامت روان را برای بزرگسالان دنبال میکند.
سازمان جهانی بهداشت به منظور ارتقای سطح بهداشت روان و پیشگیری از آسیبهای اجتماعی، یادگیری ده مهارت را ضروری و لازم دانسته است. فرض زیربنایی برای طراحان این برنامه، پژوهشهای انجام شده در مورد آسیبهای روانی و اجتماعی است. بسیاری از پژوهشها نشان دادهاند که بیشتر مشکلات اجتماعی، ریشههای روانی _ عاطفی دارند. بهعنوان مثال، پژوهش در زمینه سوءمصرف مواد نشان داده است که مصرف مواد با سه عامل عزتنفس پایین، ناتوانی در بیان احساسات و فقدان مهارتهای ارتباطی رابطه دارند. درنتیجه با توجه به علل ایجادکننده و مؤثر در بروز آسیبهای اجتماعی، آموزش مهارتهای زندگی اهمیت بسیار زیادی دارد.
ضرورت آموزش 360 درجه
مهارتهای زندگی علاوه بر اینکه به توانمند کردن افراد در زندگی در زمان حال اهمیت میدهد، به توانمندی آنان جهت زندگی در آینده نیز تاکید میکند.
به گزارش سازمان بهداشت جهانی، هدف از آموزش مهارتهای زندگی، افزایش تواناییهای روانی _ اجتماعی و پیشگیری از ایجاد رفتارهای آسیبزننده با بهداشت سلامت وارتقای سطح روانی افراد میباشد.
مطالعات بسیاری در مورد تاثیر مهارتهای زندگی در ابعاد مختلف سلامت روان انجام گرفته است و نتایج نشان داده که آموزش این مهارتها سبب افزایش عزتنفس، بهبود رفتارهای اجتماعی و سازگاری اجتماعی، افزایش رضایت فردی و خانوادگی، افزایش مهارتهای حل مسئله (شخصی و بین فردی) و افزایش مهارتهای مقابلهای شده است.
تفاوت دوره 360 با سایر دورهها
- تفاوت اصلی دوره 360 درجه با سایر دورهها در اهمیت مهارتآموزی است. هر مهارت در هشت ساعت از طریق آموزش فعال و در قالب فعالیتهای عملی مختلف آموزش داده میشود.
- به علت اهمیت رشد گروهی، فعالیتهای گروه همواره در گزارشهای کلاسی ثبت میشود.
- هر مهارتآموز، یک پروفایل اطلاعاتی خواهند داشت که در طول سه ترم توسط مدرس روانشناس تکمیل شده و روند رشد فرد با توجه به ویژگیهای منحصربهفردش در گروه دنبال خواهد شد.
- دوره ۳۶۰ درجه علاوه بر هشت مهارت سازمان بهداشت جهانی، مهارت مدیریت زمان و مقابله با خلق منفی را نیز شامل میشود، هدف از آموزش این دو مهارت آن است که در پایان دوره فرآگیران در ابعاد شغلی و فردی خود نیز موفق باشند.
تعریف هر ترم °360
ترم اول
ترم دوم
ترم سوم
خودآگاهی: توانایی شناخت نقاط ضعف و قوت و یافتن تصویری واقعبینانه از خود. شناخت نیازها و تمایلات فردی برای آشنایی با حقوق خود و مسئولیتهای فردی - اجتماعی
عزتنفس: اعتقاد داشتن فرد به این که تواناییها، شایستگیها و همچنین لیاقت لازم برای زندگی کردن را دارد.
ارتباط موثر: درک بهتر نیازها و احساسات دیگران به شیوهای که فرد بتواند نیازها و احساسات خود را نیز در میان بگذارد، تا ارتباطی رضایتبخش شکل بگیرد.
همدلی: درک دیگران و مشکلاتشان در هر شرایطی. این مهارت به دوست داشتن و دوست داشته شدن و درنتیجه، روابط اجتماعی بهتر افراد با یکدیگر میانجامد.
مدیریت هیجان: هر انسانی در زندگی خود با هیجانات گوناگونی از جمله غم، خشم، ترس، خوشحالی، لذت و... مواجه است و همه این هیجانات بر زندگی او تاثیر میگذارند. شناخت و مهار این هیجانات، مدیریت هیجان است. برای کسب این مهارت، فرد بهطور کامل باید بتواند احساسات و هیجانات دیگران را درک کند.
مقابله با خلق منفی: مهارت پیشگیری و مقابله با افکار، رفتار و نشانههایی که موجب بیحوصلگی، تنگی خلق، احساس ناامیدی، درماندگی و در نهایت افسردگی میشود.
مقابله با استرس: انسان همیشه تحت استرس قرار دارد، ولی آنچه تعیینکننده است، برخورد و مقابله هر فرد با استرسهای موجود در زندگی است. منظور از مقابله، کوششها و تلاشهایی است که فرد انجام میدهد تا استرس را برطرف کند، به حداقل رساند و یا تحمل کند.
مدیریت زمان: هماهنگی وظایف و فعالیتها برای به حداکثر رساندن اثربخشی تلاش فرد است. اساسا هدف مدیریت زمان این است که افراد در زمان کمتری، کار بیشتری انجام دهند.
تفکر نقادانه: این مهارت موجب میشود تا هر چیزی را به سادگی قبول یا رد نکنیم و پیش از آن، موضوع مورد نظر را به خوبی بررسی کرده و سپس در مورد رد یا پذیرش آن تصمیمگیری کنیم. با آموختن تفکر نقادانه، فریب دیگران را نمیخوریم، به عاقبت امور به خوبی فکر میکنیمُ دقیق و درست تصمیم میگیریم و ارتباطات درستی برقرار میکنیم.
تفکر خلاق: مهارت تفکر خلاق، همان قدرت کشف، نوآوری و خلق ایدهای جدید است تا در موارد گوناگون بتوانیم راهی نو و موثر بیابیم. با آموختن تفکر خلاق، هنگام مواجهه با مشکلات و دشواریها احساسات منفی را به احساسات مثبت تبدیل میکنیم. هنگامی که تفکر خلاق را میآموزیم دیگر مشکلات زندگی مزاحم ما نیستند، بلکه هر کدام فرصتی هستند تا بتوانیم راهحلهای جدیدی بیابیم و مشکلات را به گونهای حل کنیم که کسی تاکنون این کار را نکرده است.
حل مسئله: زندگی سرشار از مسائل ساده و پیچیده است. با کسب این مهارت بهتر میتوانیم مشکلات و مسائلی را که هر روز در زندگی برایمان رخ میدهند، از سر راه زندگیمان برداریم.
جراتورزی: مهارت احترام گذاشتن به خواستهها، نیازها و ارزشهای شخصی و جستجوی شیوههایی که بتواند آنها را به شکل مناسب ابراز کند.